Publikacja Wybitni Rzymianie czasów schyłku Republiki. Gnejusz Pompejusz Wielki (106–48 przed Chrystusem) zawiera trzynaście artykułów, dotyczących różnych sfer działalności tytułowego bohatera, który dzięki swym dokonaniom politycznym i militarnym odegrał tak ważną rolę w Republice Rzymskiej, oraz jego miejsca w tradycji dawnego Rzymu.

Osiągnięciom militarnym i talentom dowódczym Pompejusza poświęcili swe studia Ireneusz Łuć oraz Michał N. Faszcza. Z kolei polityczną aktywność Pompejusza omówili Katarzyna Całus, Tomasz Ładoń, Oleh Petrechko oraz Norbert Rogosz. Intelektualne przymioty Pompejusza i – szerzej – jego otoczenia rozważyli w swych artykułach Hanna Appel oraz Tadeusz Aleksandrowicz. Natomiast Agnieszka Dziuba oraz Agnieszka Bartnik przedmiotem swych tekstów uczyniły małżeństwa Pompejusza. Kwestie dotyczące zamordowania Pompejusza, jego grobowca oraz pamięci już w czasach Cesarstwa o Pompejuszu i jego obozie przybliżyli w swych artykułach kolejno Adam Łukaszewicz, Paweł Madejski oraz Łukasz Jończyk.

Z tych autorskich propozycji wyłaniają się aspekty skomplikowanego życia politycznego schyłkowej Republiki Rzymskiej, przede wszystkim uwarunkowania i okoliczności kariery Pompejusza, polityka oraz dowódcy, ale również losy zmiennych sojuszy politycznych, a także elementy gry jego rywali i przeciwników na arenie politycznej w ówczesnym państwie rzymskim.

Wybitni Rzymianie czasów schyłku Republiki. Gnejusz Pompejusz Wielki (106–48 przed Chrystusem), pod redakcją Norberta Rogosza, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2018, 253 ss.