Edmund Bulanda (1882-1951). Badacz o szerokich zainteresowaniach, znawca sztuki klasycznej, w głównej mierze rzeźby (nie zdołał ukończyć planowanej monografii Fidiasza). W kręgu jego zainteresowań mieściło się także malarstwo wazowe (opracował kolekcję z Sarajewa, 1912; także obiekty ze zbiorów polskich, 1936) oraz gliptyka starożytna i jej nowożytne naśladownictwa. Jako stypendysta Austriackiego Instytutu Archeologicznego odbył szereg podróży naukowych po Europie, Azji Mniejszej i Afryce północnej; z tej racji uczestniczył także w austriackich wykopaliskach w Efezie oraz w Elidzie. W trzy lata po habilitacji został powołany do Lwowa (1916) z zadaniem zorganizowania (drugiej po Krakowie) katedry archeologii klasycznej. Z zadania tego wywiązał się doskonale, stwarzając swoim uczniom dobre warunki rozwoju; zaowocowało to wkrótce doskonałymi wynikami, bowiem z jego katedry wyszło liczne grono uczniów, po II wojnie światowej pełniących ważną rolę w naszych uczelniach i instytutach badawczych (Wrocław, Poznań, Warszawa). W dydaktyce uniwersyteckiej dużą rolę odegrała jego książka „Etruria i Etruskowie” (1934), pierwszy i przez długie lata jedyny w polskiej literaturze kompetentny przegląd problematyki. W czasach lwowskich pełnił wiele odpowiedzialnych funkcji uniwersyteckich (rektor 1938-1939). Po wybuchu II wojny światowej pozostał we Lwowie i nadal wykładał na Uniwersytecie (ukraińskim, im. Iwana Franko). Cały czas kierował tajnym nauczaniem uniwersyteckim; jako ostatni przedwojenny rektor obdarzony był pełnym zaufaniem pracowników i polskich władz emigracyjnych. Po wojnie objął katedrę archeologii klasycznej we Wrocławiu. Zmarł we Wrocławiu; pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.
B i b l i o g r a f i a :
Michałowski, Edmund Bulanda (28 X 1882 – 15 IV 1951), „Archeologia” V, 1952-1953 [1954], s. 377-379 (wraz ze spisem publikacji).
J. Ziomecki, Edmund Bulanda (1882-1951), [w:] Archeologia śródziemnomorska w Uniwersytecie Jagiellońskim 1897-1997. Materiały sympozjum naukowego. Kraków, 21-23 października 1997 (pod redakcją Joachima Śliwy), Kraków 1998, s. 35-39.
Autor biogramu: Joachim Śliwa
