Fotografia ze zbiorów Janiny Czarnieckiej

Archeolog klasyczny, historyk sztuki i historyk nauki, poeta i dramaturg, publicysta. Urodził się 26 stycznia 1908 w Bieniawie na Podolu (ze strony matki spokrewniony był z Ignacym Łukasiewiczem oraz Franciszkiem Pikiem-Mirandolą). Wcześnie osierocony, w trudnych warunkach uzyskał wykształcenie, kończąc najpierw gimnazjum klasyczne w Nowym Sączu, następnie podejmując studia na Uniwersytecie Jagiellońskim (archeologia klasyczna, historia sztuki, socjologia). Doktorat uzyskał w roku 1938 na podstawie pracy pt. „Gryf i sfinks w zasięgu egejskim, ich znaczenie i geneza” (promotor: Stanisław Jan Gąsiorowski). Z Uniwersytetem Jagiellońskim związany był ściśle od roku 1945, najpierw jako asystent prof. Gąsiorowskiego, następnie adiunkt i docent (1955). W swej działalności naukowej i wykładach uniwersyteckich szeroko uwzględniał problemy cywilizacji starożytnego Wschodu i Egiptu. Z tego zakresu pochodzą m.in. następujące rozprawy: Nurt realizmu w sztuce starożytnego Egiptu (uwagi o sztuce Amarna), „Archeologia” 1, 1950/1951, s. 12-26 oraz Kafadżi, Dimini, Abu Gurab, „Archeologia” 8, 1956, s. 2293-326. Wydobył z zapomnienia sylwetkę Tadeusza Smoleńskiego, pioniera polskiej egiptologii, lecz zamierzonego, wyczerpującego studium nie zdołał już ukończyć. Pracował także nad monografiami poświęconymi Ignacemu Łukasiewiczowi, Franciszkowi Pikowi-Mirandoli oraz Janowi Szczepanikowi. W dorobku literackim Pileckiego znajduje m.in. niepublikowany dramat osnuty wokół losów Amenofisa IV Echnatona, a także utwory dramatyczne poświęcone Tadeuszowi Kościuszce i Januszowi Korczakowi. Jego dorobek literacki publikowany był jeszcze przed wojną w krakowskiej „Gazecie Literackiej” i innych czasopismach, część zachowana jest w rękopisach. Jerzy Pilecki zmarł w Krakowie 27 grudnia 1962 w Krakowie; pochowany został na cmentarzu Rakowickim (kwatera XIX A, rząd płn., grób 38).

Zdj. Joachim Śliwa

B i b l i o g r a f i a :

J. Czarniecka, Jerzy Pilecki (1908-1962), „Archeologia” 14, 1963, s. 255-259 [wraz z pełnym wykazem publikacji].

J. Czarniecka, Pilecki Jerzy, Polski Słownik Biograficzny, t. 36, 1981, s. 263-264.

Archiwum UJ, teczka osobowa J. Pileckiego.

Archiwum Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN w Warszawie.

Autor biogramu: Joachim Śliwa