Prezentowane studium Przemysława Wojciechowskiego jest poprawioną i uzupełnioną anglojęzyczną wersją pracy wydanej w 2015 roku. Autor ma na celu zaprezentowanie niedocenianego do tej pory aspektu działalności rzymskich kolegiów kultowych. Toruński badacz stara się przywrócić im funkcję samodzielnego przedmiotu badań i ostatecznie rozprawić się z panującą jeszcze do niedawna opinią Theodora Mommsena, który w pracy opublikowanej w połowie XIX wieku przyznał rzymskim kolegiom głównie rolę stowarzyszeń pogrzebowych. Wojciechowski w interesującej książce przekonywająco argumentuje na rzecz tezy, że aktywność o charakterze religijnym stanowiła dla znacznej części stowarzyszeń tego typu główne pole działalności, a same wspólnoty religijne mieszczą się w ramach ogólnego paradygmatu rzymskiego korporacjonizmu. Praca ta zapewne stanie się ciekawą lekturą nie tylko dla historyków starożytności, w tym badaczy religii i społeczeństwa rzymskiego, ale także dla przedstawicieli nauk społecznych, w tym socjologów.
Przemysław Wojciechowski, Roman Religiuous Associations in Italy (1st-3rd century), Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2021, ss. 194.
